Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2023 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), doanh nghiệp quản lý ngành điện lỗ ròng hơn 26.700 tỉ đồng (khoảng 1,05 tỉ USD) do chi phí lãi vay và quản lý doanh nghiệp ăn mòn lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh.
Báo cáo cho thấy, năm 2023, tổng doanh thu hợp nhất của EVN đạt hơn 500.700 tỉ đồng. tăng 8% so với năm 2022. Lợi nhuận gộp ghi nhận hơn 13.000 tỉ, tăng hơn 20%. Trong đó, doanh thu từ bán điện của EVN năm 2023 đạt hơn 498.436 tỉ đồng, chiếm 99% doanh thu hợp nhất. Tuy nhiên, con số này không đủ để bù đắp chi phí lãi vay, chưa tính tới các chi phí hoạt động và quản lý.
EVN đã phải trả gần 19.000 tỉ đồng lãi vay trong năm ngoái, chiếm khoảng 83% chi phí tài chính và tăng hơn 4.000 tỉ đồng so với năm 2022. Như vậy, tính trung bình mỗi ngày, doanh nghiệp phải trả hơn 52 tỉ đồng tiền lãi vay.
Ngoài ra, chi phí hoạt động của EVN cũng cao hơn lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chính. Tổng chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp trong năm ngoái là hơn 21.400 tỉ đồng, tăng nhẹ so với mức hơn 20.500 tỉ năm 2022.
Với mức lỗ khủng hơn 1 tỉ USD trong năm nay, liệu giá điện có tăng trong thời gian tới?
Các khoản chi cao khiến EVN lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh gần 26.000 tỉ đồng trong năm 2023. Đây là năm thứ hai liên tiếp tập đoàn này lỗ sản xuất kinh doanh điện. Tính chung lỗ ròng cả năm là hơn 26.700 tỉ, tăng 29% so với lỗ năm 2022 và cao hơn con số ước tính trên các báo cáo của Bộ Công thương trước đó (17.000 tỉ đồng).
Trong năm 2022, EVN lỗ 20.747 tỉ đồng. Như vậy, khoản lỗ lũy kế (2 năm 2022-2023) của EVN vào khoảng 47.500 tỉ đồng (tương đương gần 2 tỉ USD).
Đáng chú ý, trong năm 2023, giá điện bán lẻ tăng 2 lần (3% vào tháng 5.2023 và mức 4,5% vào tháng 11.2023). Với 2 lần tăng giá trong năm 2023, giá điện bán lẻ đã tăng thêm hơn 142,35 đồng/kWh và giá điện bình quân tăng từ mức 1.920,3 đồng lên mức giá mới là 2.006,79 đồng/kWh (chưa bao gồm VAT).
Đầu năm 2024, Tổng giám đốc EVN cũng cho hay, năm nay sẽ tiếp tục là năm khó khăn về tài chính, cung ứng điện với tập đoàn này nếu không có thay đổi về chính sách, giá. Theo EVN, số lỗ của tập đoàn này chủ yếu do giá bán ra vẫn thấp hơn giá thành. Tính toán của EVN vào đầu năm nay, cứ mỗi kWh điện được bán ra, doanh nghiệp này lỗ gần 142,5 đồng.
Hiện EVN và các Tổng công ty phát điện (các Genco) chiếm khoảng 37,5% nguồn điện; 62,5% còn lại phụ thuộc vào Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Than và khoáng sản Việt Nam, các nhà đầu tư tư nhân, BOT…
Theo Quyết định 05/2024 thay thế Quyết định 24 về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, có hiệu lực từ 15.5 năm nay, thời gian điều chỉnh giá điện được rút ngắn từ 6 xuống 3 tháng. Tức là, mỗi năm sẽ có 4 đợt thay đổi giá. Theo Quyết định này, giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 3% đến dưới 5% so với giá bán điện bình quân hiện hành, EVN quyết định điều chỉnh tăng giá bán điện bình quân ở mức tương ứng. Nếu tăng từ 5% đến dưới 10% so với giá bán điện bình quân hiện hành, EVN được phép điều chỉnh tăng giá bán điện bình quân ở mức tương ứng sau khi báo cáo và được Bộ Công thương chấp thuận.